سپهرپیام، گروه خبر - بهروز حیاتبخش: در دنیای پرشتاب امروز، یادگیری مهارت‌های زندگی بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد؛ مهارت‌هایی که به انسان کمک می‌کنند در برابر چالش‌ها، بحران‌ها و فشارهای روزمره، تصمیمات بهتری بگیرد و روابط مؤثرتری برقرار کند. در این گفت‌وگو، طاهره نادری واقف، کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، مشاور رسمی آموزش‌وپرورش، مدرس آموزش خانواده در سطح استان و مدیر مرکز مشاوره سراج، به یکی از مهم‌ترین این مهارت‌ها، یعنی خودآگاهی پرداخته و از تأثیر آن بر رشد شخصی و سلامت روانی سخن می‌گوید.
طاهره نادری واقف در ابتدای سخنان خود گفت: سازمان بهداشت جهانی مهارت‌های زندگی را مجموعه‌ای از مهارت‌های روانی-اجتماعی تعریف می‌کند که به ما کمک می‌کنند به شکلی سازنده با نیازها و چالش‌های روزمره روبه‌رو شویم و بهتر با آن‌ها کنار بیاییم.
وی ادامه داد: این سازمان بر پایه همین تعریف، ده مهارت اصلی را در حوزه مهارت‌های زندگی معرفی کرده است: خودآگاهی، همدلی، روابط بین‌فردی، ارتباط مؤثر، مقابله با استرس، مدیریت هیجان، حل مسئله، تصمیم‌گیری، تفکر خلاق، و تفکر نقادانه.
مدیر مرکز مشاوره سراج با تمرکز بر مهارت خودآگاهی اظهار کرد: خودآگاهی یکی از مفاهیم کلیدی روان‌شناسی است که به توانایی فرد در شناخت و درک احساسات، افکار، رفتارها و تأثیرات آن‌ها بر دیگران اشاره دارد.
نادری واقف خودآگاهی را شامل دو جنبه درونی و بیرونی دانست و افزود: خودآگاهی درونی به شناخت احساسات، نیازها و انگیزه‌های فردی مربوط می‌شود. این نوع خودآگاهی به انسان کمک می‌کند خواسته‌های واقعی خود را بشناسد و بتواند احساسات و واکنش‌هایش را بهتر مدیریت کند.
وی در ادامه افزود: خودآگاهی بیرونی به درک چگونگی تأثیر رفتار و افکار ما بر دیگران مربوط می‌شود. این جنبه به ما کمک می‌کند دیدگاه دیگران نسبت به خود را بشناسیم و در نتیجه ارتباطات مؤثرتری برقرار کنیم.
مدرس آموزش خانواده، خاطرنشان کرد: افراد خودآگاه می‌توانند رشد شخصی خود را بهتر پیگیری کنند، چون درک می‌کنند که رفتارهایشان چه تأثیری بر دیگران دارد. این آگاهی به بهبود روابط اجتماعی نیز کمک می‌کند.
نادری واقف ادامه داد: فردی که شناخت دقیق‌تری از خود دارد، بهتر می‌تواند با چالش‌ها و فشارهای روانی کنار بیاید و تصمیمات منطقی‌تری بگیرد.
وی در ادامه با اشاره به راه‌های تقویت خودآگاهی گفت: یکی از روش‌های مؤثر، مدیتیشن و تفکر است؛ زیرا آرامش و تمرکز، فرد را در شناخت افکار و احساسات خود یاری می‌دهد.
مشاور رسمی آموزش‌وپرورش همچنین نوشتن و ثبت تجربیات روزانه را راهی دیگر برای ارتقای خودآگاهی دانست و تأکید کرد: این کار به شناخت بهتر فرد از خود کمک می‌کند.
نادری واقف افزود: دریافت بازخورد از دیگران نیز یکی دیگر از روش‌هاست. شنیدن دیدگاه‌ها و نظرات اطرافیان، به فرد کمک می‌کند تا تصویر دقیق‌تری از خود به دست آورد.
وی تأکید کرد: به طور کلی، خودآگاهی یکی از ابزارهای کلیدی برای بهبود کیفیت زندگی فردی و حرفه‌ای است و نقش بسیار مهمی در سلامت روانی و عاطفی ایفا می‌کند.
مدیر مرکز مشاوره سراج گفت: مهارت خودآگاهی به افراد کمک می‌کند تا شناخت عمیق‌تری نسبت به خصوصیات، اهداف و هویت خود پیدا کنند.
نادری واقف در پایان، تصریح کرد: خودآگاهی از جمله مهارت‌های اساسی برای پرورش تاب‌آوری است و افرادی که به این مهارت دست می‌یابند، می‌توانند به تصویر منطقی‌تری از خود برسند و در نتیجه، زندگی شادتر و موفق‌تری را تجربه کنند.