سمیرا گمار- گروه خبر : سپتامبر، ماه پیشگیری از خودکشی و 10 سپتامبر، روز پیشگیری از خودکشی است. وقتی کسی افکار خودکشی دارد و در مورد آن حرف می‌زند یا اقدام می‌کند ولی ناموفق است و زنده می‌ماند، اطرافیان از او ناراحت می‌شوند، تعجب می‌کنند و نصیحتش می‌کنند! معمولاً کسی حوصله آدمی که درمورد خودکشی حرف می‌زند را ندارد، تازه آن هم اگر حرف بزند، ولی اگر بتواند جان خودش را بگیرد می‌گویند کاش زودتر می‌فهمیدیم که یک مشکلی دارد.
افکار خودکشی یا هرگونه اقدام به خودکشی یک فریاد کمک‌خواهی است، شاید شما تخصص، وقت یا روحیه رسیدگی به فردی که افکار خودکشی دارد را نداشته باشید، ولی احتمالاً شرایط اورژانسی است. پس یا باید او را به روانپزشک و روان‌شناس مجرب معرفی کنید یا اگر امکان دارد به یکی از نزدیکانش که رفتار دلسردکننده ندارد و می‌تواند با خونسردی اوضاع را مدیریت کند، اطلاع دهید.
هرکاری برای کمک می‌کنید این موارد را به کسی که از خودکشی حرف می‌زند، نگویید:
نگویید اگر بلایی سر تو بیاید خانواده و دوستانت ناراحت می‌شوند؛ افکار و رفتارش را به خودخواهی ربط ندهید. در این صورت فقط عذاب و فشار روانی او را بیشتر می‌کنید.
اگر می‌خواهید همدلی کنید نگویید من می‌فهمم تو چه حسی داری؛ واقعیت این است که هیچ‌کس دقیقاً نمی‌تواند بفهمد یک نفر دیگر از هر حسی یا مشکلی چه دردی می‌کشد. در عوض اگر می‌توانید به حرف‌هایش گوش کنید و بدون اینکه راه را نشانش دهید یا نصیحتش کنید، فقط گوش شنوا باشید.
قضاوت نکنید؛ کسی که تا پای از بین بردن خودش رفته احتیاجی ندارد وسط بحران روحی درست و غلط را بشنود.
احساساتش را بی‌اعتبار نکنید؛ نگویید اینکه چیزی نیست، من یک دوستی داشتم که 10 برابر تو بدبختی داشت، یک دست و یک پا نداشت، خانواده‌اش هم او را داخل خیابان گذاشته بودند! ولی می‌خندید. این حرف‌ها باعث می‌شود کسی که درگیر افکار خودکشی است فقط از شما دور شود، شاید سراغ آدم اشتباهی برود و شاید هم افکارش را عملی کند.
دنبال دلیل نباشید؛ گاهی کسی از خودکشی کردن حرف می‌زند یا اقدام می‌کند و اطرافیانش می‌پرسند آخه چرا؟ چرا ندارد. یک عمر زمان و تجربه و دلیل لازم بوده تا کسی به آن نقطه برسد.
همیشه خنده دوا نیست؛ اینکه کاری کنید کسی که دارد به کشتن خودش فکر می‌کند، چند دقیقه‌ای بخندد خوب است ولی وقتی کسی کاملاً جدی به کشتن خودش فکر می‌کند یعنی زخمش عمیق است و زخم عمیق را با مُسکن درمان نمی‌کنند. شاید حتی شوخی کردن و تفریح کردن برای او، این معنی را داشته باشد که جدی‌اش نگرفته‌اند.
در نهایت اینکه رسیدگی به کسی که افکار خودکشی دارد یا اقدام کرده یا تهدید به اقدام کرده کار خیلی پیچیده‌ای است. اگر به متخصص دسترسی ندارید حداقل با اورژانس اجتماعی با شماره 123 یا 1480 که شماره بهزیستی است، تماس بگیرید. مشاورها و روان‌شناس‌های خوبی دارند و خدماتشان 24 ساعته است ولی در اولین فرصت باید حضوری مراجعه کرد و دلیل اینکه کسی به مرز از بین بردن خودش رسیده را درمان کرد.
و نکته پایانی اینکه خودکشی مسری است؛ یعنی چه؟ یعنی وقتی اخبار خودکشی پخش می‌شود، مخصوصاً وقتی یک آدم معروف که انتظار می‌رود زندگی رویایی و ایدئالی داشته باشد، خودکشی می‌کند، نرخ خودکشی بالا می‌رود.
و در آخر؛ در انتشار اخبار عجله نداشته باشید. روانِ شکننده و شرایط لب پرتگاهی بعضی‌ها کشش شنیدن این اخبار را ندارد و ممکن است تصمیمات اشتباه بگیرند. بد نیست در دست به دست کردن این اخبار در صفحات مجازی خود و شبکه‌های اجتماعی احتیاط کنیم، آن‌هایی که با مشکلی مثل افسردگی یا سایر اختلالات دست‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌پنجه نرم می‌کنند یا سابقه خودکشی داشته‌اند در مقابل این اخبار و نظرات که بعضی وقت‌ها شاید جنبه طنز هم دارند خیلی آسیب‌پذیرند. حواس‌مان باشد یک نظر ساده و یک پرداختن معمولی ممکن است کسی را یک قدم به خودکشی نزدیک کند.
از آژانس‌های خبری که انتظاری نیست، آنها حیاتشان به هرچه داغ‌تر بودن اخبارشان بستگی دارد، ولی من و شما اگر این خبرها را منتشر نکنیم هم اتفاقی نمی‌افتد.
سلامت روان خود ما هم با کمی مراعات و درنظر گرفتن دیگران، افزایش پیدا می‌کند، پس چرا که نه؟ معامله برد برد است.