در روزهای جنگ، روان جمعی ما هم باید رزمنده باشد

در روزگاری که خطوط مقدم نبرد، نه فقط در مرزها، بلکه در دل شهرهای ایران رسم می‌شود؛ در تهران، همدان، تبریز یا رباط‌کریم، و در دورانی که حمله ممکن است از آسمان با پهپاد بیاید یا از پشت پرده‌ جنگ روانی در فضای مجازی، اهمیت «امنیت روانی» جامعه، کمتر از اهمیت امنیت نظامی نیست.

در این میان، نیروی نظامی ما بی‌تردید مایه‌ افتخار و اطمینان ملی است. آرامش خیابان‌ها، سلامت فرزندان‌مان، و استمرار جریان عادی زندگی، همه مرهون تسلط، آمادگی، و تدبیر فرزندان این سرزمین در نیروهای مسلح است. اما برای استمرار این آرامش، مشارکت روانی و عاطفی مردم نیز ضرورتی انکارناپذیر است.

باید بپذیریم که در دوران جنگ، شهروندی مسئول یعنی کسی که با رفتار، گفتار، و انتخاب‌های روزانه‌اش از خط مقدم دفاع می‌کند. به‌خصوص وقتی جنگ از جنس روانی و اطلاعاتی هم هست، مخاطب اصلی آن ما هستیم؛ مردم عادی‌ای که ذهن و رفتارمان می‌تواند به یک نقطه آسیب‌پذیر، یا به یک دیواره مقاوم بدل شود.

در چنین شرایطی، باید روال عادی زندگی را حفظ کرد. نه از سر بی‌تفاوتی، بلکه به‌عنوان راهبردی برای حفظ انسجام روانی جامعه. بیرون رفتن با خانواده، مهمانی دادن، حضور در کلاس‌ها، محیط‌های کاری، حفظ شوخ‌طبعی و لبخند، همه نوعی اعلام حضور قدرتمند در مقابل عملیات روانی دشمن است.

در کنار آن، مدیریت مصرف رسانه‌ای اهمیت مضاعف می‌یابد. شتاب‌زدگی در بازنشر اخبار تاییدنشده، تحلیل‌های غیرکارشناسی، یا محتواهای ترس‌آلود، خود عاملی برای گسترش اضطراب اجتماعی است. در مقابل، توجه به منابع معتبر، گفت‌وگوی عقلانی، و تولید محتواهای امیدبخش می‌تواند بخشی از پدافند غیرعامل روانی تلقی شود.

اما از سوی دیگر، نباید دچار فاجعه‌سازی ذهنی شویم. دشمن تلاش می‌کند تصویر شکست‌خورده‌ای از جامعه ایرانی بسازد. ما می‌توانیم با حفظ اعتماد، خودداری از شایعه‌پراکنی، و تقویت وحدت اجتماعی، این تصویر را در هم بشکنیم.

همچنین، مسخره کردن، قهر با واقعیت یا شوخی‌های تلخ به‌جای درمان، نوعی فرار از واقعیت است. در روزهای حساس، جدیت، خردورزی، و حمایت متقابل، چتری از ایمنی روانی برای اطرافیان ما ایجاد می‌کند.

*جبهه روانی ما، مکمل جبهه نظامی کشور است

پایداری امنیت کشور تنها در گرو قدرت نظامی نیست. اگر مردم در دل خود بایستند، اگر آرامش و انسجام در ذهن‌ها حفظ شود، اگر ترس، تردید، و آشفتگی روانی به میدان دشمن تبدیل نشود، آن‌گاه دستاوردهای امنیتی نیز معنا و استحکام بیشتری خواهند داشت.

جامعه‌ای که در اوج تهدیدها، بچه‌هایش درس می‌خوانند، خانواده‌هایش کنار هم غذا می‌خورند، جوان‌هایش کار می‌کنند و لبخند می‌زنند، جامعه‌ای شکست‌ناپذیر است. این همان پیامی است که باید دشمن آن را درک کند: «ما ایستاده‌ایم. پشت سر سربازان‌مان، با روانی آرام، ذهنی منسجم، و ایمانی استوار.»

در نهایت، این روزها را باید در حافظه تاریخی‌مان ثبت کنیم؛ با افتخار به اقتدار ملی، با مسئولیت‌پذیری در حفظ روح جمعی، و با امید به آینده‌ای که به دست همین نسل ساخته خواهد شد.