راهکارهای حفظ آرامش و مدیریت بحران در شرایط جنگ

حفظ آرامش و مدیریت بحران و تنش‌های اجتماعی یک چالش بزرگ است و در این راستا توصیه‌های روانشناسی می‌تواند به افراد کمک کند تا با بحران‌ها بهتر کنار بیایند. با توجه به این موضوع به گفت‌وگو با طاهره نادری کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، مشاور رسمی آموزش و پرورش، مدرس آموزش خانواده استانی و مدیر مرکز مشاوره سراج می‌پردازیم.

طاهره نادری در ابتدای سخنانش گفت: در دنیای امروز، اخبار جنگ و درگیری‌های، به‌طور مداوم از رسانه‌های مختلف و شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود و این اخبار نه تنها بر روحیه و زندگی بزرگ‌ترها تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند بر روان کودکان نیز اثرات منفی داشته باشد که البته تأثیر اخبار جنگ بر کودکان موضوعی است که برای والدین اهمیت زیادی دارد.

وی ادامه داد: اخبار جنگ و خشونت می‌تواند به‌طور جدی بر سلامت روان کودکان تأثیر بگذارد وکودکان به دلیل عدم توانایی در درک کامل و مدیریت هیجانات خود، ممکن است دچار استرس جنگ و اضطراب‌های طولانی‌مدت شوند.

این روانشناس افزود: برخی از تأثیرات روانی اخبار جنگ بر کودکان، افزایش اضطراب و ترس است و کودکان ممکن است به دلیل شنیدن اخبار جنگ، احساس ترس کنند، دائماً نگران امنیت خانواده و خودشان باشند دچار بی‌خوابی یا کابوس‌های شبانه شوند، به‌طور ناگهانی دچار تغییرات رفتاری شده و حتی توانایی تمرکز و یادگیری کودکان نیز تحت تأثیر قرار بگیرد.

نادری با این توضیحات تاکید کرد: در شرایط کنونی بیشتر مراقب سلامت روان کودکان باشید و کمتر در حضور آنها اخبار جنگ را دنبال کنید. با دیگران در این مورد مباحثه نکنید و بیشتر در کنارشان باشید و البته احساسات آنها را نفی نکنید؛ مثلا اگر می‌گوید می‌ترسم نگویید: ترس ندارد و تا آنجا که درک و فهم سنی او اجازه می‌دهد به سوالاتش جواب دهید و کمتر از کلمات منفی مثل جنگ، بدبختی و… صحبت کنید.

وی ادامه داد: اضطراب خود را کنترل کنید و یا دست کم خیلی آن را بروز ندهید، بیشتر با کودکان بازی کنید. در شرایط فعلی بهتر است اولویت شما حفظ آرامش خانواده خودتان باشد و اگر در کنترل این وضعیت احساس ناتوانی می‌کنید بهتر است کمک بگیرید.

این روانشناس سپس به راهکارهای جلوگیری از آسیب‌های روانی ناشی از اخبار جنگ اشاره کرد و گفت: کنترل میزان دسترسی به اخبار، ایجاد فضای گفت‌وگو و آرامش، آموزش مهارت‌های مقابله‌ای

و ایجاد محیط امن و حمایتی از جمله این راهکارها است.

نادری کنترل میزان دسترسی کودکان به اخبار جنگ را یکی از اساسی‌ترین اقدامات برای کاهش اثرات منفی این اخبار دانست و تصریح کرد: کودکان به دلیل حساسیت بالای روانی و نداشتن توانایی کافی برای پردازش اطلاعات پیچیده، ممکن است با مشاهده یا شنیدن اخبار خشونت‌آمیز دچار ترس و اضطراب شوند.

وی افزود: والدین بایستی زمان تماشای تلویزیون و استفاده از رسانه‌ها را برای کودکان را محدود کنند و بهتر است کودکان در ساعات مشخصی از روز به اخبار دسترسی داشته باشند چراکه این امر به کاهش میزان استرس جنگ کمک می‌کند.

مدیر مرکز سراج این را هم گفت که والدین باید سعی کنند اخبار را در زمان‌هایی که کودکان در خانه نیستند یا مشغول فعالیت‌های دیگر هستند، دنبال کنند. استفاده از منابع خبری مناسب برای سن کودکان و فیلتر کردن اخبار ناخواسته از طریق اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای مناسب می‌تواند مفید باشد و به حفاظت از کودکان در برابر اخبار خشونت‌آمیز کمک کند.

نادری خاطرنشان کرد: ایجاد فضای گفت‌وگو و آرامش در خانواده می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها و استرس‌های کودکان کمک کند. کودکان نیاز دارند که احساسات و نگرانی‌های خود را بیان کنند و والدین باید به این نیازها توجه کنند.

وی یادآورشد: والدین باید به حرف‌ها و نگرانی‌های کودکان با دقت گوش دهند و آن‌ها را تشویق کنند تا احساسات خود را بیان کنند، شنیدن فعال و بدون قضاوت باعث می‌شود کودک احساس کند که نگرانی‌هایش جدی گرفته می‌شود، والدین نیز باید پاسخ‌هایی ساده و مناسب سن کودکان ارائه دهند و از توضیحات پیچیده یا ترسناک خودداری کنند.

مدیر مرکز سراج افزود: والدین باید به کودکان اطمینان دهند که امنیت آن‌ها تامین شده و تلاش‌های زیادی برای حفظ امنیت وجود دارد، این اطمینان‌بخشی می‌تواند به کاهش اضطراب و استرس در کودکان کمک کند.

نادری ادامه داد: آموزش مهارت‌های مقابله‌ای به کودکان یکی از راهکارهای موثر برای کاهش اثرات منفی اخبار جنگ است و این مهارت‌ها به کودکان کمک می‌کند تا با استرس و اضطراب ناشی از اخبار خشونت‌آمیز مقابله کنند.

وی اظهار کرد: حفظ آرامش و مدیریت بحران و تنش‌های اجتماعی یک چالش بزرگ است و در این راستا، توصیه‌های روانشناسی می‌تواند به افراد کمک کند تا با بحران‌ها بهتر کنار بیایند.

این روانشناس افزود: آگاهی و افزایش آگاهی با اطلاعات دقیق و معتبر درباره وضعیت جنگ و بحران‌ها می‌تواند حس کنجکاوی را کاهش دهد و از بروز شایعات جلوگیری کند.

نادری ادامه داد: آموزش مهارت‌های مقابله‌ای و یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس و بحران نیز می‌تواند به افراد کمک کند تا در موقعیت‌های دشوار بهتر عمل کنند.

وی خاطرنشان کرد: تنظیم عواطف و مدیریت اضطراب مانندتمرین تکنیک‌های تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا نیز می‌تواند به کاهش اضطراب و افزایش تمرکز کمک کند و بیان احساسات شامل صحبت کردن با دوستان و اعضای خانواده درباره احساسات و نگرانی‌ها فشار روانی را کاهش می‌دهد.

مدیر مرکز سراج یادآورشد: ایجاد روتین روزمره و ایجاد و حفظ یک روال روزانه می‌تواند حس ثبات و کنترل را افزایش داده و همچنین وقت گذاشتن برای فعالیت‌های مثبت شامل تمرکز بر فعالیت‌های خوشایند مانند خواندن، نوشتن، تفریح و اوقات فراغت می‌تواند استرس را کاهش دهد.

نادری ادامه داد: برقراری ارتباط با دیگران و ایجاد گروه‌های حمایتی می‌تواند احساس تنهایی را کاهش داده و روحیه را تقویت کند و همچنین ارائه کمک به دیگران و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند حس تعلق و هدفمندی را در افراد تقویت کند.

وی ابراز کرد: تمرین شکرگزاری و تمرکز بر نکات مثبت و امید به آینده می‌تواند روحیه افراد را تقویت کند و فعالیت‌های معنوی و مذهبی به کسب آرامش و امید کمک کند. حفظ سلامتی جسمی نیز از طریق تغذیه مناسب و خواب کافی می‌تواند به بهبود وضعیت روانی افراد کمک کند.

این روانشناس خاطرنشان کرد: ورزش منظم می‌تواند به کاهش استرس و افزایش انرژی کمک کند و همچنین محدود کردن زمان صرف شده برای تماشای اخبار و شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به کاهش اضطراب ناشی از اخبار و اطلاعات نگران‌کننده کمک کند.

نادری یادآوری کرد: مشاوره و روان‌درمانی نیز می‌توان کمک کننده باشد تا افراد با احساسات خود بهتر کنار بیایند.

وی با این بیان که استفاده از این راهکارها، به افراد کمک می‌کند در شرایط بحرانی جنگ، آرامش خود را حفظ کرده و به شکلی سازنده با چالش‌ها مواجه شوند، از آمادگی مشاوران مرکز سراج برای ارائه خدمت به شهروندان خبر داد و سخنان خود را به پایان برد.